Σε έναν κόσμο που γερνάει, η άνοια εξελίσσεται σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις δημόσιας υγείας. Αν και η επιστήμη εστιάζει στην πρόληψη και την αντιμετώπιση μέσω φαρμάκων και γνωστικής ενίσχυσης, μια διαφορετική –και πολύ πιο τρυφερή– προσέγγιση αρχίζει να κερδίζει έδαφος: τα ζώα συντροφιάς.
Περισσότερο από φίλοι: Μια ζωντανή σύνδεση με τον κόσμο
Η παρουσία ενός ζώου στο σπίτι μπορεί να προσφέρει πολλά περισσότερα από απλή συντροφιά. Για τους ηλικιωμένους, ιδίως εκείνους που ζουν μόνοι ή βρίσκονται στα πρώτα στάδια γνωστικής παρακμής, ένας σκύλος ή μια γάτα μπορεί να λειτουργήσει σαν «γέφυρα» προς την καθημερινότητα. Η ευθύνη του φροντίσματος, το χάδι, ο ήχος της αναπνοής τους – όλα αποτελούν μικρές πράξεις που ενεργοποιούν τον εγκέφαλο και τον κρατούν σε εγρήγορση.
Τι δείχνουν οι μελέτες;
Πλήθος ερευνών δείχνουν ότι η αλληλεπίδραση με κατοικίδια συνδέεται με:
-
Μειωμένα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης
-
Καλύτερη κοινωνική λειτουργικότητα
-
Αυξημένη σωματική δραστηριότητα (ειδικά όταν το κατοικίδιο είναι σκύλος)
-
Βελτίωση της μνήμης μέσω ρουτινών και σταθερότητας
Σε άτομα με ήπια άνοια, η φροντίδα ενός ζώου μπορεί να προσφέρει καθημερινά «νοητικά ερεθίσματα» που επιβραδύνουν την πορεία της.
Ζώα θεραπείας και ειδικά προγράμματα
Δεν είναι λίγα τα ιδρύματα που έχουν ενσωματώσει θεραπευτικά κατοικίδια στο πρόγραμμά τους. Τα λεγόμενα therapy animals συνοδεύουν ειδικά εκπαιδευτές και επισκέπτονται γηροκομεία, κέντρα ημέρας και νοσοκομεία, προσφέροντας ανακούφιση, συναισθηματική στήριξη και κίνητρο για επικοινωνία.
Μπορεί να είναι για όλους;
Αν και δεν είναι όλες οι περιπτώσεις κατάλληλες (π.χ. άτομα με πολύ προχωρημένη άνοια ή κινητικά προβλήματα), υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, όπως:
-
Συχνές επισκέψεις συγγενών με ζώα
-
Συμμετοχή σε ομάδες φροντίδας ζώων
-
Επαφή με ζώα σε πάρκα ή προστατευόμενους χώρους
Η αξία της ζεστής ματιάς
Η σχέση με ένα ζώο είναι ανιδιοτελής, άμεση και καθημερινή. Δεν απαιτεί σύνθετες λέξεις ούτε κοινωνικούς κανόνες. Κι όμως, μπορεί να ξυπνήσει μνήμες, να προκαλέσει ένα χαμόγελο, να δώσει έναν λόγο για να σηκωθεί κάποιος από το κρεβάτι το πρωί.
Στον αγώνα κατά της άνοιας, κάθε εργαλείο μετράει. Και κάποιες φορές, το πιο ισχυρό από όλα μπορεί να έχει τέσσερα πόδια και μία μικρή ουρίτσα που θα κουνιέται συνεχώς.